Chụp mạch huỳnh quang võng mạc (FFA) là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh quan trọng, cho phép bác sĩ đánh giá chi tiết sự tưới máu của võng mạc và màng mạch. Quá trình chụp FFA được chia thành các thì khác nhau, mỗi thì cung cấp thông tin riêng biệt về tình trạng mạch máu. Dưới đây là phân tích chi tiết về tưới máu võng mạc trong từng thì của FFA:
1. Thì động mạch (Arterial phase):
- Thời gian: Khoảng 10-15 giây sau khi tiêm thuốc nhuộm huỳnh quang.
- Đặc điểm: Thuốc nhuộm xuất hiện đầu tiên trong các động mạch võng mạc trung tâm và các nhánh của nó.
- Đánh giá:
- Đánh giá thời gian lấp đầy động mạch: Chậm lấp đầy có thể gợi ý tắc nghẽn động mạch.
- Đánh giá hình thái động mạch: Phát hiện các bất thường như hẹp, tắc nghẽn, hoặc tân mạch.
2. Thì mao mạch (Capillary phase):
- Thời gian: Ngay sau thì động mạch.
- Đặc điểm: Thuốc nhuộm lấp đầy hệ thống mao mạch võng mạc.
- Đánh giá:
- Đánh giá sự toàn vẹn của hàng rào máu-võng mạc: Rò rỉ thuốc nhuộm ra khỏi mao mạch cho thấy sự phá vỡ hàng rào này.
- Phát hiện các vùng thiếu máu mao mạch: Các vùng này sẽ không có thuốc nhuộm.
3. Thì tĩnh mạch (Venous phase):
- Thời gian: Sau thì mao mạch.
- Đặc điểm: Thuốc nhuộm xuất hiện trong các tĩnh mạch võng mạc, bắt đầu từ các tĩnh mạch nhỏ và dần dần lấp đầy các tĩnh mạch lớn hơn.
- Đánh giá:
- Đánh giá thời gian lấp đầy tĩnh mạch: Chậm lấp đầy có thể gợi ý tắc nghẽn tĩnh mạch.
- Đánh giá hình thái tĩnh mạch: Phát hiện các bất thường như giãn tĩnh mạch, tắc nghẽn, hoặc tân mạch.
4. Thì tuần hoàn muộn (Late phase):
- Thời gian: Vài phút sau khi tiêm thuốc nhuộm.
- Đặc điểm: Thuốc nhuộm dần dần thoát ra khỏi võng mạc.
- Đánh giá:
- Đánh giá sự tồn tại của thuốc nhuộm: Sự tồn tại lâu dài của thuốc nhuộm có thể gợi ý các bệnh lý như phù hoàng điểm, tân mạch.
- Sự xuất hiện của sự bắt màu thuốc nhuộm tại các tổn thương.
Ứng dụng của FFA:
- Chẩn đoán các bệnh lý võng mạc như bệnh võng mạc đái tháo đường, thoái hóa hoàng điểm tuổi già, tắc nghẽn mạch máu võng mạc.
- Đánh giá hiệu quả điều trị các bệnh lý võng mạc.
- Hướng dẫn các thủ thuật điều trị như laser võng mạc.
Lưu ý:
- Việc phân tích kết quả FFA cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa mắt có kinh nghiệm.
- Kết quả FFA cần được kết hợp với các thăm khám lâm sàng khác để đưa ra chẩn đoán chính xác.